مدیریت ریسک و سرمایه

مدیریت سرمایه هنر کنترل و استفاده بهینه از منابع مالی برای حفظ ارزش دارایی و دستیابی به اهداف اقتصادی است. برای آشنایی بیشتر و کسب اطلاعات کامل تر، همراه ما در وب سایت سرمایه وب باشید.

مدیریت سرمایه چیست

مدیریت سرمایه به معنای برنامه‌ ریزی و اداره منابع مالی به شکلی است که بتوان از آن‌ ها بیشترین بازدهی را در آینده به دست آورد.

این فرآیند شامل سرمایه‌ گذاری در بازارهایی مانند بورس، مسکن، طلا، ارز و… است. همچنین مدیریت ریسک و انتخاب استراتژی مناسب از ارکان کلیدی مدیریت سرمایه محسوب می‌ شوند.

به بیان ساده، مدیریت سرمایه ترکیبی از دانش و مهارت برای سرمایه‌ گذاری با ریسک کنترل‌ شده و کسب حداکثر سود از سرمایه موجود است.

البته این استراتژی برای هر فرد منحصر‌ به‌ فرد است و عواملی مانند میزان سرمایه، سن، مدت زمان مورد نظر و هدف سرمایه‌ گذاری در انتخاب آن تاثیر زیادی دارند.

جایگاه مدیریت سرمایه

مدیریت سرمایه را می‌ توان هم‌ راستا با مدیریت ریسک دانست؛ زیرا هر دو با هدف حفظ ارزش دارایی و کاهش احتمال ضرر شکل می‌ گیرند.

برای دستیابی به بازدهی مورد انتظار، سرمایه‌ گذار باید سطحی از ریسک را بپذیرد. در این مسیر، بهره‌ گیری از اصول مدیریت ریسک، راهکار مناسبی برای کاهش ضرر های احتمالی است.

آشنایی با مفاهیم اساسی مانند تحلیل بنیادی، اولین قدم برای ورود حرفه‌ ای به بازار است. با این حال، افرادی که زمان کافی برای یادگیری ندارند، می‌ توانند سرمایه خود را به صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری یا سبد گردان‌ های مجاز بسپارند.

استراتژی‌ های مدیریت سرمایه

مدیریت سرمایه به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌ شود که انتخاب آن‌ ها به میزان ریسک‌ پذیری و شخصیت سرمایه‌ گذار بستگی دارد:

استراتژی محتاطانه

در این روش، اولویت با حفظ سرمایه است، حتی اگر سود کمتری به همراه داشته باشد. سرمایه‌ گذاری‌ های محتاطانه معمولا بلند مدت هستند و واکنش کمتری به نوسانات بازار دارند. صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری با درآمد ثابت برای این دسته مناسب‌اند.

استراتژی تهاجمی (هجومی)

در این استراتژی، هدف اصلی کسب سود بالاتر است و سرمایه‌ گذار با پذیرش ریسک بیشتر به دنبال بازدهی بالاتر می‌ رود. این نوع سرمایه‌ گذاری اغلب کوتاه‌ مدت است. خرید و فروش سهام یا سرمایه‌ گذاری در صندوق‌ های سهامی برای این گروه جذاب‌ تر است.

استراتژی پوششی

این استراتژی بینابینی است و تعادلی میان ریسک و بازده ایجاد می‌ کند. تعریف دقیقی از استراتژی پوششی وجود ندارد، اما هدف آن کنترل ریسک در عین تلاش برای کسب سود مناسب در بلند مدت یا کوتاه‌ مدت است.

مراحل کلیدی در مدیریت سرمایه

مدیریت سرمایه یک فرآیند سیستماتیک است که با هدف بهینه‌ سازی دارایی‌ ها و کاهش ریسک طراحی شده است. این فرآیند شامل مراحل زیر است:

1. تحلیل بازار

در این مرحله، با استفاده از تحلیل بنیادی، تکنیکال و ارزیابی ریسک، شرایط اقتصادی و بازار بررسی می‌ شود تا فرصت‌ ها و تهدید ها شناسایی شوند.

2. برنامه‌ ریزی

سرمایه‌ گذار با تعیین اهداف مالی، انتخاب ترکیب بهینه دارایی‌ ها و زمان‌ بندی مناسب، نقشه راه خود را مشخص می‌ کند.

3. اجرا

پس از برنامه‌ ریزی، اقدامات عملی برای خرید یا فروش دارایی‌ ها مطابق استراتژی انجام می‌ شود.

4. نظارت و ارزیابی

عملکرد سرمایه‌ گذاری‌ ها به‌ طور مستمر بررسی می‌ شود تا نقاط ضعف و قوت استراتژی‌ ها مشخص شود.

5. تصمیم‌ گیری و تعدیل

بر اساس نتایج ارزیابی‌ ها، استراتژی‌ ها یا ترکیب دارایی‌ ها اصلاح شده تا بازدهی افزایش و ریسک کاهش یابد.

برای مثال، ممکن است سرمایه‌ گذاری در یک صندوق صنعتی جایگزین خرید مستقیم سهام آن صنعت شود و بعد از ارزیابی عملکرد، تغییراتی در سبد سرمایه ایجاد گردد.

عوامل اثر گذار در مدیریت سرمایه

مدیریت سرمایه موفق نیازمند رعایت اصولی است که به کاهش ریسک و افزایش سود کمک می‌ کنند. برخی از مهم‌ ترین این عوامل عبارتند از:

میزان سرمایه اولیه خود را مشخص کنید

برای ورود به هر بازار، باید میزان سرمایه مشخصی داشته باشید. به عنوان مثال، بازار املاک به سرمایه قابل توجهی نیاز دارد و نمی‌ توان با مبالغ پایین وارد آن شد. در نتیجه، ابتدا مقدار سرمایه خود را مشخص کرده و سپس بر اساس آن بازار مناسب را انتخاب کنید.

بازاری که قصد فعالیت در آن را دارید بشناسید

هر بازار ویژگی‌ ها، قوانین و ریسک‌ های خاص خود را دارد. برای موفقیت در سرمایه‌ گذاری، باید اصول پایه و روش‌ های تحلیل را یاد بگیرید. به عنوان مثال، برای ورود به بورس آشنایی با تحلیل تکنیکال و بنیادی ضروری است.

سیستم معاملاتی خودتان را داشته باشید

سرمایه‌ گذاران موفق معمولا از یک سیستم معاملاتی شخصی و مشخص پیروی می‌ کنند. با انتخاب چند روش متناسب با شخصیت خود و یادگیری عمیق آن‌ ها، می‌ توانید مسیر مشخص‌ تری در سرمایه‌ گذاری داشته باشید.

حد سود و زیان را برای خود مشخص کنید

هیچ سرمایه‌ گذاری بدون ریسک نیست. برای جلوگیری از ضرر های سنگین، بهتر است محدوده سود و زیان مورد قبول خود را از قبل تعیین کرده و بر اساس آن تصمیم بگیرید.

هنگام مدیریت سرمایه از تصمیم‌ های احساسی اجتناب کنید

در زمان ضرر، مهم است احساسات خود را کنترل کنید و از تصمیمات عجولانه بپرهیزید. کنترل هیجانات یکی از عوامل کلیدی در موفقیت سرمایه‌ گذاری است.

سبد سرمایه‌ گذاری خود را متنوع کنید

تنوع بخشی به سبد سرمایه باعث می‌ شود که ریسک کاهش یافته و ضرر در یک حوزه خاص، تمام دارایی شما را تحت تاثیر قرار ندهد. با این کار می‌ توانید مدیریت سرمایه‌ ای هوشمندانه‌ تر داشته باشید.

مدیریت ریسک چیست

شاید همگی شنیده باشیم که می­گویند ۹۰ درصد افرادی که وارد بازارهای مالی می­ شوند شکست می­ خورند و تنها ده درصد برنده از میدان خارج می­ شوند.

آیا به علت این موضوع فکر کرده­ اید؟ به طورقطع هنگامی که فردی به تازگی وارد دنیای معامله ­گری می­ شود و این اعداد و ارقام به گوشش می­ خورد با خود می ­گوید من می­ خواهم جزء آن ده درصد برنده باشم.

پس چه می ­شود که بعد از مدتی معامله ­گری را رها می ­کند. تفاوت میان افراد برنده و بازنده در چیست؟ اینجاست که مفهوم مدیریت ریسک اهمیت پیدا کرده و نقش آن در معاملاتمان پر رنگ می شود.

عدم قطعیت برای یک معامله گر در بورس

ما در دنیایی زندگی می­ کنیم که عدم قطعیت و نامعلومی بر آن حاکم است. از نتیجه هیچ کاری باخبر نیستیم و به هیچ وجه نمی دانیم که آینده چه چیزی برایمان به ارمغان می­ آورد.

حال زندگی یک معامله­ گر را در نظر بگیرید. او نیز مانند بقیه درگیر عدم قطعیت است و نا معلومی. از صبح که بازار باز می­ شود تا زمانی که در بازار است و معامله باز دارد با شرایطی پرریسک مواجه است.

پس بهترین کار برای او این است که ریسک را به خوبی شناخته و درک کند و به جای ترسیدن، آن را کنترل نماید.

درک مدیریت ریسک

مدیریت ریسک فرآیند شناسایی، ارزیابی و کنترل تهدیدات موجود در سرمایه و درآمد سازمان است.

این تهدیدها یا خطرات می‌ تواند از طریق طیف گسترده‌ای از منابع از جمله عدم اطمینان مالی، مسئولیت‌ های حقوقی، خطا های مدیریت استراتژیک، حوادث و بلایای طبیعی ناشی شود.

سرمایه گذاران در سهام از ابزار های مالی مانند معاملات آتی و مدیران صندوق‌ ها از استراتژی‌ هایی مانند متنوع‌ سازی سبد سهام، تخصیص دارایی و اندازه‌ گیری موقعیت برای کاهش یا مدیریت موثر ریسک استفاده می‌ کنند.

اهمیت مدیریت ریسک

با اجرای یک طرح مدیریت ریسک و در نظر گرفتن خطرات یا رویداد های مختلف احتمالی قبل از وقوع می‌ توان پس‌ انداز و آینده خود را حفظ کند.

این به این دلیل است که یک برنامه قوی مدیریت ریسک به شما کمک می‌ کند تا رویه‌ هایی را برای جلوگیری از تهدید های احتمالی ایجاد کنید و در صورت بروز ریسک، تاثیر آنها را به حداقل برسانید.

این توانایی در درک و کنترل ریسک، شما را قادر می‌ سازد تا در تصمیمات تجاری خود اطمینان بیشتری داشته باشید.

به علاوه، مدیریت ریسک می‌ تواند با توجه به اصول حاکمیت شرکتی به شرکت‌ ها کمک کند تا آنها بتوانند به طور خاص بر مدیریت ریسک تمرکز کنند و در نتیجه به اهدافشان دست یابند.

محدودیت‌ های مدیریت ریسک

با وجود اینکه مدیریت ریسک یکی از مهم‌ ترین ابزارها برای کاهش ضرر های احتمالی در سرمایه‌ گذاری است، اما این رویکرد نیز با محدودیت‌ هایی همراه است که نباید نادیده گرفته شوند.

یکی از چالش‌ های اصلی، نیاز به جمع‌ آوری حجم زیادی از اطلاعات برای اجرای روش‌ هایی مانند مدل‌ سازی یا شبیه‌ سازی ریسک است.

این فرآیند ممکن است هزینه‌بر باشد و گاهی دقت کافی نداشته باشد. همچنین استفاده از شاخص‌ های ساده برای نمایش واقعیت‌ های پیچیده می‌ تواند تصمیم‌ گیری را با خطا مواجه کند.

محدودیت دیگر، کمبود زمان و تخصص در تجزیه و تحلیل داده‌ ها است.

هرچند نرم‌ افزارهای پیشرفته‌ ای برای شبیه‌ سازی شرایط بحرانی بازار طراحی شده‌ اند که می‌ توانند تا حدی این مشکل را کاهش دهند، اما استفاده موثر از این ابزارها نیازمند افراد آموزش‌ دیده و متخصص است.

علاوه بر این، تحلیل داده‌ های تاریخی برای شناسایی ریسک‌ ها به دانش فنی و آموزش مناسب نیاز دارد. بدون آموزش کافی، حتی دقیق‌ ترین داده‌ ها نیز ممکن است به نتایج نادرست منجر شوند.

مدیریت ریسک آلفا و فعال

اگر تنها عامل تاثیرگذار بر بازده، سطح ریسک بازار باشد، انتظار می‌ رود که بازده سبد سهام معادل با بازده بازار تعدیل‌شده بر اساس بتا باشد.

اما در واقعیت چنین نیست. عوامل دیگری که به ریسک بازار مربوط نیستند نیز می‌ توانند باعث تفاوت در بازده شوند.

مدیرانی که از استراتژی‌ های فعال استفاده می‌ کنند، با پذیرش ریسک‌ های بیشتر تلاش می‌ کنند بازدهی بالاتر از بازار به دست آورند.

استراتژی‌ های فعال شامل مجموعه‌ ای از تاکتیک‌ ها مانند انتخاب سهام خاص، انتخاب صنایع یا کشورها، تحلیل بنیادی، تعیین اندازه موقعیت و تحلیل تکنیکال هستند.

این رویکرد ها به‌ طور مداوم تنظیم می‌ شوند تا عملکرد سبد سرمایه‌ گذاری بهینه شود.

هزینه ریسک

مدیریت ریسک با سه نوع هزینه اصلی همراه است: هزینه‌ های پیشگیرانه، هزینه‌ های مستقیم و هزینه‌ های غیر مستقیم.

اغلب افراد تنها به هزینه‌ ای که در یک سرمایه‌ گذاری مشخص پرداخت کرده‌ اند توجه دارند، اما هزینه واقعی ریسک فراتر از آن است.

نکته مهم اینجاست که هزینه‌ ای که برای مدیریت ریسک در یک حوزه پرداخت می‌ شود، می‌ تواند بر هزینه‌ های ریسک در دیگر حوزه‌ های سرمایه‌ گذاری نیز تاثیر بگذارد.

تجربه نشان داده است که هزینه‌ ای که برای پیشگیری از ضرر و زیان صرف می‌ شود، می‌ تواند هزینه‌ های مستقیم را چند برابر کاهش دهد.

از سوی دیگر، هزینه‌ های غیر مستقیم معمولا بسیار بیشتر از هزینه‌ های مستقیم هستند.

اگر با محاسبات ساده مالی آشنا باشید، به‌ راحتی متوجه می‌ شوید که هزینه‌ کرد برای جلوگیری از ریسک، اقدامی کاملا منطقی و سودمند است.

ریسک همیشه وجود دارد و در هر لحظه می‌ تواند اتفاق بیفتد. برخی افراد برای مقابله با آن برنامه‌ ریزی می‌ کنند و برخی دیگر همه چیز را به شانس می‌ سپارند.

در مسیر ساختن ثروت نیز همین موضوع صدق می‌ کند. گروهی از سرمایه‌ گذاران تمرکز خود را صرفا بر بازده و رشد سریع سرمایه می‌ گذارند.

در مقابل، عده‌ ای دیگر با بهره‌ گیری از استراتژی‌ های مدیریت ریسک، از دارایی‌ های خود در برابر نوسانات محافظت می‌ کنند.

این احتیاط به معنای ترس یا خودداری از سرمایه‌ گذاری نیست. آن‌ ها پولشان را زیر تشک پنهان نمی‌ کنند و فقط به دنبال گزینه‌ های بسیار امن نمی‌ روند.

هدف اصلی این رویکرد، حفظ سرمایه در محدوده‌ ای قابل قبول از ضرر و زیان و حرکت هوشمندانه در مسیر رشد مالی است.

مدیریت ریسک و روانشناسی

نوع مدیریت ریسک در امور مالی نشان دهنده تفاوت دیدگاه افراد در خصوص سود و زیان است.

در نظریه چشم انداز که توسط آموس تورسکی (Amos Tversky) و دنیل کانمن (Daniel Kahneman) در سال 1979 معرفی شد، بیان شده است که تمام سرمایه گذاران از ضرر بیزار هستند.

در بررسی انجام شده مشخص شد که معمولا سرمایه گذاران بیش از دو برابر سود، روی ضرر وزن می‌ گذارند.

این عبارت به آن معنی است که میزان شادی آن‌  ها از سود کردن در حدود نصف میزان عصبانی شدن آن‌ها در هنگام ضرر کردن است.

سرمایه گذاران در مدیریت ریسک در امور مالی دوست دارند که زیان ناشی از سرمایه گذاری و میزان انحراف از نتیجه مد نظر خود را بدانند.

ارزش در معرض خطر (Value at risk) که به صورت اختصار به آن (VAR) نیز گفته می‌شود، تلاش می‌کند تا میزان زیان را با سطح اطمینان بالاتری در یک دوره مشخص، تعیین کند.

به عنوان مثال یک سرمایه گذار با سطح اطمینان 95 درصد، ممکن است در دو سال 100 دلار از دست بدهد.

⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬

روانشناسی ضرر و زیانتنظیمات اندیکاتور بولینگر باندلیست بهترین صرافی ارز دیجیتال های ایرانی

مطالعه بیشتر