ری استیکینگ چیست

ری استیکینگ (Restaking) مفهومی نوین در دنیای ارزهای دیجیتال است که با هدف افزایش بهره‌ وری از سهام‌ گذاری اتریوم و به‌ کارگیری مجدد دارایی‌ های استیک‌ شده، تحول بزرگی در حوزه دیفای ایجاد کرده است. برای آشنایی بیشتر و کسب اطلاعات کامل تر، همراه ما در وب سایت سرمایه وب باشید.

ری استیکینگ چیست

ری استیکینگ (Restaking) یا سهام‌گذاری مجدد، روشی نو آورانه برای استفاده مجدد از توکن‌ های استیک‌ شده به منظور تامین امنیت چندین پروتکل به‌ صورت همزمان است.

این فناوری به کاربران امکان می‌ دهد با استفاده از دارایی‌ هایی که پیش‌ تر برای ایمن‌ سازی شبکه‌ ای مانند اتریوم قفل کرده‌اند، در تامین امنیت سایر پروتکل‌ ها نیز مشارکت کنند. نتیجه این فرآیند، تقویت امنیت کلی اکوسیستم و دریافت پاداش‌ های بیشتر برای کاربر است.

به زبان ساده، ری استیکینگ این امکان را فراهم می‌ کند که از اتریومی (ETH) که قبلا استیک کرده‌ اید، دوباره برای پشتیبانی از امنیت سایر برنامه‌ های غیر متمرکز (dApps) استفاده کنید.

در ازای این مشارکت مضاعف، پاداش‌های اضافی دریافت می‌کنید. این کار نه‌ تنها بهره‌ وری سرمایه را افزایش می‌ دهد، بلکه مدلی نوین از امنیت با عنوان «امنیت اقتصادی اشتراکی» (Shared Security) را معرفی می‌ کند.

برای درک بهتر مفهوم ری استیکینگ، ابتدا باید استیکینگ سنتی و محدودیت‌ های آن را بشناسیم.

تفاوت ری استیکینگ و استیکینگ سنتی

در بلاک‌چین‌هایی که از الگوریتم اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کنند – مانند اتریوم – امنیت شبکه بر دوش اعتبارسنج‌ها (Validators) است.

این اعتبارسنج‌ ها با استیک‌ کردن مقدار مشخصی از ارز بومی شبکه، اجازه شرکت در فرآیند اعتبارسنجی و تولید بلاک را پیدا می‌ کنند.

در مقابل، پاداشی به صورت همان ارز دیجیتال دریافت می‌ کنند. این فرآیند پایه‌گذار چیزی به نام امنیت اقتصادی (Cryptoeconomic Security) است.

اگر اعتبارسنج رفتاری خلاف قوانین داشته باشد یا آفلاین شود، بخشی از سرمایه او به عنوان جریمه (Slashing) از بین می‌ رود.

با اینکه این سیستم عملکرد مناسبی دارد، یک ضعف اساسی نیز دارد: سرمایه‌ ای که برای تامین امنیت شبکه قفل شده، فقط برای همان شبکه کاربرد دارد و در جایی دیگر نمی‌ تواند مورد استفاده قرار گیرد.

ری استیکینگ چه مشکلی را حل می‌ کند

هدف اصلی ری استیکینگ، رفع مشکل کم‌ کاربرد بودن سرمایه استیک‌شده است. با استفاده از این فناوری، کاربران می‌ توانند اتریوم استیک‌ شده خود را – چه به‌ صورت مستقیم و چه از طریق توکن‌ های نقد شونده مانند stETH – در اختیار پروتکل‌ های دیگری نیز قرار دهند.

این پروتکل‌ ها، که با عنوان AVS یا «خدمات تایید شده فعال» شناخته می‌ شوند، امنیت خود را از همین سرمایه تامین می‌ کنند. در نتیجه:

• کارایی سرمایه افزایش می‌یابد: سرمایه شما همزمان امنیت اتریوم و چندین AVS دیگر را تامین کرده و از هرکدام پاداش جداگانه دریافت می‌ کند.
• پروتکل‌های جدید، امنیت دریافت می‌کنند: این پروتکل‌ها به جای ساختن زیرساخت‌ های امنیتی از صفر، می‌ توانند امنیت آماده‌ی شبکه اتریوم را به‌ نوعی اجاره کنند. این همان مفهوم Shared Security یا امنیت اشتراکی است.

خلاصه اینکه، در استیکینگ سنتی سرمایه شما تنها یک شبکه را ایمن می‌ کند، اما در ری استیکینگ، همین سرمایه چندین شبکه را هم‌ زمان پشتیبانی کرده و درآمد بیشتری نیز برای شما تولید می‌ کند.

معماری ری استیکینگ در ایگن لیر

پروتکل ایگن لیر (EigenLayer) برای اولین‌ بار مفهوم ری استیکینگ را در شبکه اتریوم معرفی کرد.

این پروتکل مانند یک بازار باز برای امنیت اقتصادی عمل می‌ کند؛ جایی که کاربران می‌ توانند امنیت حاصل از سرمایه خود را به دیگر پروتکل‌ ها واگذار کرده و در قبال آن پاداش دریافت کنند.

ایگن لیر چیست

ایگن لیر مجموعه‌ ای از قراردادهای هوشمند روی اتریوم است که به کاربران اجازه می‌دهد دارایی‌ های استیک‌ شده خود را دوباره وثیقه‌ گذاری کنند.

ساختار اصلی آن بر پایه‌ی فناوری ایگن‌پاد (EigenPod) است. وقتی کاربر دارایی خود را در ایگن لیر ری‌استیک می‌ کند، یک قرارداد هوشمند اختصاصی برای او ایجاد می‌شود که وظیفه‌ ی مدیریت برداشت‌ ها و مقررات اسلشینگ را بر عهده دارد.

در این اکوسیستم، دو گروه اصلی حضور دارند:

• ری‌ استیکرها (Restakers): کاربرانی که ETH یا توکن‌ های نقد شونده (LSTs) خود را در ایگن لیر قرار می‌ دهند.
• اپراتورها (Operators): نهاد هایی که مسئول اجرای نرم‌ افزار های مورد نیاز برای خدمات AVS هستند. ری‌ استیکرها می‌توانند فرآیند اعتبارسنجی را به این اپراتور ها بسپارند.

خدمات تایید شده فعال (AVS) چیست

AVS یا «خدمات تایید شده فعال»، پروتکل‌ هایی هستند که برای عملکرد خود به یک لایه امنیتی توزیع‌ شده نیاز دارند. این خدمات، به‌ جای ایجاد شبکه اعتبارسنجی اختصاصی، از امنیت موجود در ایگن لیر بهره‌ مند می‌ شوند.

انواع مختلفی از AVSها وجود دارد، از جمله:

• لایه‌ های در دسترس بودن داده (Data Availability Layers)
• بریج‌ های بین‌ زنجیره‌ ای (Cross-chain Bridges)
• اوراکل‌ ها (Oracles)
• ماشین‌ های مجازی جدید (New Virtual Machines)

هنگامی که یک AVS از امنیت ایگن لیر استفاده می‌ کند، در واقع توافق می‌ کند که اپراتور های متخلف را طبق قوانین خودش جریمه (اسلش) کند. این قدرت اسلشینگ، لایه‌ ای قوی از امنیت اقتصادی را برای این خدمات فراهم می‌ آورد.

انواع ری استیکینگ

برای شرکت در فرآیند ری استیکینگ ۲ روش اصلی وجود دارد:

• ری استیکینگ بومی (Native Restaking)
• ری استیکینگ نقدینگی (Liquid Restaking)

ری استیکینگ بومی

این روش برای کاربرانی است که خودشان یک نود اعتبارسنج اتریوم را با ۳۲ اتریوم راه‌ اندازی کرده‌ اند. در ری استیکینگ بومی (Native Restaking)، ولیدیتور باید آدرس برداشت (Withdrawal credentials) خود را به قرارداد هوشمند EigenPod تغییر دهد.

• مزایا: کنترل کامل بر روی فرآیند، پاداش بیشتر (چون واسطه‌ای وجود ندارد)
• چالش‌ ها: نیاز به دانش فنی بالا، سرمایه اولیه زیاد (۳۲ ETH) و مسئولیت نگهداری از نود ولیدیتور

ری استیکینگ نقدینگی

این روش محبوب‌ ترین و در دسترس‌ ترین راه برای کاربران عادی است. در ری استیکینگ نقدینگی (Liquid Restaking)، شما ETH یا توکن‌ های LST خود را به یک پروتکل ری استیکینگ نقدینگی واریز می‌ کنید.

در ازای آن، یک توکن ری استیکینگ نقدینگی (Liquid Restaking Token) یا LRT دریافت می‌ کنید. لیکویید ری‌ استیکینگ در واقع مرحله بعدی و تکامل‌ یافته‌ تر لیکویید استیکینگ است.

توکن‌های LRT نماینده دارایی ری‌استیک شده شما به همراه پاداش‌ های حاصل از استیکینگ اتریوم و پاداش‌ های AVS ها هستند.

بزرگترین مزیت LRTها این است که کاملا نقد شونده باقی می‌ مانند. شما می‌ توانید آنها را در سایر پروتکل‌ های DeFi معامله کنید، وام بگیرید یا برای کسب سود بیشتر استفاده نمایید.

توکن‌ های LST (مانند stETH یا rETH) نماینده اتریوم استیک شده در لایه اجماع اتریوم هستند و فقط پاداش استیکینگ عادی را جمع‌ آوری می‌ کنند.

در حالی که توکن‎‌ های LRT (مانند eETH یا ezET) نماینده اتریوم استیک شده‌ ای است که مجددا در ایگن لیر ری استیک شده‌ اند. این توکن هم پاداش استیکینگ عادی و هم پاداش‌ های متعدد از AVSها را در خود انباشت می‌ کند.

آموزش شرکت در ری استیکینگ

اگر قصد دارید وارد دنیای ری استیکینگ شوید و از پتانسیل بالای این فناوری برای افزایش سود خود بهره ببرید، کافی است مراحل زیر را با دقت دنبال کنید.

پیش‌ نیاز های فنی و مالی

پیش از شروع، باید برخی شرایط اولیه را فراهم کنید:

• اتریوم یا توکن LST: برای ری استیکینگ به مقداری ETH یا توکن‌ های استیکینگ نقد شونده مانند stETH نیاز دارید.
• کیف پول غیرحضانتی: کیف پول‌ هایی مثل MetaMask یا WalletConnect به شما امکان کنترل کامل دارایی و کلید خصوصی را می‌ دهند.
• آگاهی از ریسک‌ ها: پیش از هر گونه سرمایه‌ گذاری، خطراتی مانند اسلشینگ و آسیب‌پذیری قراردادهای هوشمند را کاملا بررسی و درک کنید.

مراحل گام‌ به‌ گام برای مبتدیان

در ادامه، راهنمایی گام‌ به‌ گام برای ورود به ری استیکینگ ارائه شده است:

۱. آماده‌ سازی دارایی‌ ها

• خرید اتریوم: ابتدا از یک صرافی معتبر داخلی یا خارجی ETH خریداری کنید.
• انتقال به کیف پول: دارایی خریداری‌ شده را به کیف پول غیر متمرکز خود منتقل کنید (مثلا MetaMask).

۲. انتخاب پروتکل مناسب

• برای انتخاب پروتکل، به وب‌سایت‌هایی مانند DeFiLlama مراجعه کنید و پروتکل‌ های Liquid Restaking را از نظر حجم کل قفل‌ شده (TVL)، امنیت و امکانات مقایسه کنید.
• مستندات رسمی پروتکل مدنظر را مطالعه کرده و با عملکرد آن آشنا شوید.

۳. اتصال کیف پول

• وارد وب‌سایت رسمی پروتکل منتخب (مانند ether.fi) شوید.
• روی گزینه “Connect Wallet” کلیک کرده و کیف پول خود را متصل کنید. تایید تراکنش اتصال را در کیف پول انجام دهید.

۴. سپرده‌ گذاری ETH

• در بخش Stake یا Restake، مقدار اتریومی که مایل به استیک کردن هستید وارد نمایید.
• تراکنش را در کیف پول تایید کنید. به یاد داشته باشید که برای انجام این عملیات به گس فی نیاز دارید.

۵. دریافت LRT و مدیریت آن

• پس از تایید تراکنش، توکن LRT (مثل eETH) به کیف پول شما واریز می‌ شود.
• حالا شما در حال دریافت پاداش هستید و می‌ توانید از توکن LRT خود در سایر پروتکل‌ های DeFi برای کسب سود بیشتر استفاده کنید.

بهترین پروتکل‌ های ری استیکینگ 

انتخاب بهترین پروتکل به استراتژی سرمایه‌ گذاری و میزان ریسک‌ پذیری شما بستگی دارد. در این بخش، معیارهای مهم برای انتخاب پروتکل مناسب و معرفی برخی از بهترین گزینه‌ ها را بررسی می‌ کنیم.

معیارهای انتخاب پروتکل مناسب

• حجم TVL و اعتبار بازار: پروتکل‌هایی با TVL بالاتر معمولا اعتماد بیشتری در بازار دارند.
• کارمزدها و شفافیت مالی: بررسی کنید چه درصدی از پاداش‌ها به عنوان کارمزد کسر می‌ شود.
• امنیت و حسابرسی: اطمینان حاصل کنید که پروتکل مورد نظر توسط شرکت‌ های معتبر امنیتی حسابرسی شده باشد.
• پشتیبانی و جامعه کاربری: وجود یک جامعه فعال نشانه‌ ای از پویایی و سلامت پروژه است.

نکته مهم: نوسانات قیمت اتریوم به طور مستقیم بر سود آوری و ریسک‌ های ری‌ استیکینگ تاثیرگذار است. تغییرات در ارزش پاداش‌ ها، احتمال اسلشینگ و عملکرد پروژه‌ های AVS همه به اقبال عمومی نسبت به اتریوم بستگی دارند.

بازار Liquid Restaking در حال گسترش است و رقابت شدیدی بین چندین پروتکل معتبر برای جذب کاربران و اعتبارسنج‌ ها جریان دارد.

مزایا و فرصت‌ های ری استیکینگ

ری استیکینگ علاوه بر نوآوری در حوزه امنیت بلاک‌ چین، فرصت‌ های قابل‌ توجهی برای سرمایه‌ گذاران و توسعه‌ دهندگان فراهم می‌ کند.

مزایای ری استیکینگ برای سرمایه‌گذاران

• افزایش سود: کاربران همزمان از پاداش‌ های استیکینگ اتریوم و AVSها بهره‌مند می‌ شوند که می‌ تواند بازدهی نهایی را به طرز چشم‌ گیری بالا ببرد.
• نقدشوندگی دارایی‌ها: با استفاده از توکن‌های LRT، برخلاف استیکینگ سنتی، دارایی شما قفل نمی‌ شود و می‌ توانید آن را در سایر پروتکل‌ ها نیز به کار ببرید.
• مشارکت در آینده‌ ی دیفای: با شرکت در ری استیکینگ، شما به‌ طور مستقیم در رشد و تامین امنیت پروژه‌ های نوظهور مشارکت دارید.

مزایای ری استیکینگ برای توسعه‌ دهندگان

• دسترسی آسان به امنیت: AVS ها بدون نیاز به راه‌اندازی زیرساخت اختصاصی، می‌ توانند از امنیت اقتصادی چندمیلیارد دلاری اتریوم بهره‌ مند شوند.
• کاهش هزینه‌ ها: نیاز به جذب اعتبار سنج‌ های مستقل از بین می‌ رود.
• تمرکز بر توسعه محصول: توسعه‌ دهندگان می‌ توانند تمرکز خود را به‌ جای امنیت، روی ساخت و بهبود برنامه اصلی خود معطوف کنند.

ریسک‌ ها و چالش‌ های ری استیکینگ

با وجود مزایای بسیار، ری استیکینگ هنوز یک فناوری نوپا محسوب می‌شود و چالش‌ ها و ریسک‌ های آن جدی است:

ریسک‌ های فنی و اقتصادی

• اسلشینگ مضاعف: مهم‌ترین ریسک، افزایش احتمال جریمه است. اگر یکی از AVS ها دچار خطا یا حمله شود، دارایی ری‌ استیک‌ شده ممکن است از دست برود.
• پیچیدگی فنی برای اپراتورها: اپراتورها باید چندین نرم‌ افزار مختلف را مدیریت کنند که احتمال خطا را افزایش می‌ دهد.
• آسیب‌ پذیری قرارداد های هوشمند: مانند هر پروتکل DeFi، احتمال وجود باگ یا ضعف امنیتی در قرارداد های هوشمند وجود دارد.

ریسک‌ های بلندمدت

• تهدید برای تمرکز زدایی اتریوم: ویتالیک بوترین نسبت به تمرکز بیش از حد ری‌ استیکینگ هشدار داده است؛ زیرا ممکن است اجماعی موازی با لایه اصلی اتریوم شکل بگیرد.
• شکست‌ های زنجیره‌ای (Cascading Failures): یک حادثه اسلشینگ گسترده در یکی از AVSهای بزرگ می‌ تواند امنیت کل اکوسیستم را تهدید کند.
• چالش‌ های حاکمیتی: هماهنگی بین قوانین اسلشینگ ده‌ ها پروتکل مختلف ممکن است اختلاف‌ برانگیز و پیچیده شود.

آینده ری استیکینگ

هر چند ری استیکینگ هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد، اما پتانسیل رشد آن بسیار بالا است. مدل امنیت اشتراکی، محدود به اتریوم نمانده و پروژه‌ های مشابهی برای سایر شبکه‌ ها نیز در حال توسعه هستند؛ برای مثال:

• Babylon: ری استیکینگ بیت‌ کوین
• Solayer: ری استیکینگ سولانا

در آینده می‌ توان انتظار رابط‌ های کاربری ساده‌ تر، ابزار های مدیریت ریسک و حتی بیمه‌ نامه‌ هایی برای محافظت از سرمایه کاربران را داشت. همچنین، ورود موسسات مالی بزرگ به این حوزه می‌ تواند باعث پذیرش گسترده‌ تر و رشد چشمگیر این فناوری شود.

⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬

نیاز بیت کوین به لایه دومتنظیمات اندیکاتور بولینگر باندپانزی چیست

مطالعه بیشتر